Złota Hramota
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Złota Hramota (dosł. „Złota Księga”) – dekret uwłaszczeniowy zredagowany pod koniec marca 1863 roku przez Komitet Centralny Narodowy Rządu Narodowego skierowany do chłopów ukraińskich mający na celu pozyskać ich przychylność do walki z Imperium Rosyjskim[1].
Nazwa dokumentu pochodzi od złotego koloru czcionek, którym gramota została wydrukowana. Wzorowany był na powstańczym dekrecie uwłaszczeniowym (22 stycznia 1863), przy czym oferował adresatom znacznie więcej korzyści. Zaczęto głosić go zbyt późno, przez co jego oddziaływanie nie przyniosło wymiernych skutków. W przeciwieństwie do propagandy rosyjskiej, która umiejętnie wykorzystała animozje między narodem polskim i ukraińskim do zwalczenia powstania styczniowego na terenach Wołynia, Podola i Kijowszczyzny w maju 1863. Unaoczniło to m.in. tragiczne wydarzenie w Sołowijówce (9/10 maja 1863), gdzie miejscowi chłopi dokonali linczu na grupie 21 polskich agitatorów, usiłujących odczytać i objaśnić im „Złotą Hramotę”. Dwunastu agitatorów zamordowano wówczas na miejscu, a pozostałych, w większości ciężko rannych, wydano władzom rosyjskim.