FIFA Dünya Kupası finalleri listesi
FIFA Dünya Kupası turnuvasının geçmişten günümüze değin final maçları / From Wikipedia, the free encyclopedia
FIFA Dünya Kupası, 1930'da başlayan ve dört yılda bir düzenlenen uluslararası futbol turnuvasıdır. Sadece Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği (FIFA) üyesi olan erkek millî futbol takımlarının katılabildiği turnuva, II. Dünya Savaşı nedeniyle 1942 ve 1946 yıllarında düzenlenememiştir.[1][2] İlk dünya kupası turnuvası, 1930 yılında Güney Amerika ülkesi Uruguay'da düzenlendi ve turnuvanın şampiyonu, final maçında Arjantin'i 4–2 yenen Uruguay oldu.[3] Son dünya kupası ise 2022 yılında Asya ve Orta Doğu ülkesi Katar'da yapıldı ve turnuvanın şampiyonu, final maçında Fransa'yı penaltılarla 4–2 yenen Arjantin oldu.[4]
FIFA Dünya Kupası final maçları, turnuvanın sonunda dünya şampiyonunu belirlemek için oynanan, tek maç usulüne göre düzenlenen maçlardır. Maçın 90 dakikalık normal süresinin beraberlikle sonuçlanması durumunda, on beşer dakikalık iki devre hâlinde 30 dakikalık uzatma devreleri başlar. Bu uzatmanın sonunda da eşitlik bozulmazsa, takımlar seri penaltı atışlarına geçer ve penaltı atışlarını kazanan takım şampiyon olur.[5] Turnuva tarihi boyunca sadece bir kez, 1950 yılında, final tek maç üzerinden oynanmadı. Bu turnuvada gruplarını lider bitiren dört takım (Uruguay, Brezilya, İsveç ve İspanya), "final grubu" adı verilen bir grupta karşılaştı ve grubu lider bitiren Uruguay şampiyon oldu. Uruguay'ın, son maçlar öncesinde grup lideri olan ev sahibi Brezilya'yı son maçta 2–1 yenerek kupaya uzanması sebebiyle bu maç, FIFA tarafından 1950 FIFA Dünya Kupası'nın final maçı olarak kabul edildi.[6]
Günümüze kadar düzenlenen 22 turnuvaya 80 farklı ülke katıldı.[7] Final maçlarında ise 13 ülke oynarken, bunların 8'i şampiyon olmayı başardı.[not 1] Düzenlenen 22 turnuvada da yer almayı başaran tek takım olan Brezilya, aynı zamanda beş kez şampiyon olarak "kupanın en başarılı takımı" ünvanının da sahibidir.[9] Almanya ve İtalya dörder, Arjantin üç, Uruguay ve Fransa ikişer, İngiltere ve İspanya ise birer kez kupayı kaldırmıştır.[10] En çok üst üste final oynamayı başaran iki ülke, üç kez ile Brezilya ve Almanya'dır. İtalya, Hollanda, Arjantin, Brezilya ve Fransa ise iki kez üst üste final oynamıştır. Ayrıca şimdiye dek final oynama başarısını sadece UEFA (Avrupa) ve CONMEBOL (Güney Amerika) konfederasyonlarına bağlı ülkeler kazanmıştır.