Root (Android)
İşletim sistemindeki kısıtlamaların bazılarını kaldırmaya yarayan yazılımsal işlem / From Wikipedia, the free encyclopedia
Rootlama, Android cihaz kullanıcılarının genellikle akıllı telefonlar ve tabletler olmak üzere cihazın çeşitli alt sistemleri üzerinde ayrıcalıklı yetki (root erişimi olarak bilinir) elde edebilmeleri işlemidir. Android, Linux çekirdeğinin değiştirilmiş bir sürümünü temel aldığından, bir Android cihazının "rootlanması", Linux'ta, FreeBSD'de veya macOS gibi bir Unix benzeri işletim sisteminde olduğu gibi yönetim (root) izinlerine benzer erişim sağlar.
Android'de "Rootlama", genellikle operatörlerin ve donanım üreticilerinin bazı cihazlara koyduğu sınırlamaları kaldırmak için gerçekleştirilir. Bu nedenle "rootlama", sistem uygulamalarını ve ayarlarını değiştirme, yönetici düzeyinde izinler gerektiren özel uygulamaları çalıştırma veya normal bir Android kullanıcısının başka şekilde erişemeyeceği diğer işlemleri gerçekleştirme yeteneği (veya izni) verir. Bazı cihazlarda "rootlama", cihazın işletim sisteminin tamamen kaldırılmasını veya mevcut işletim sisteminin daha yeni bir sürümüyle değiştirilmesini de kolaylaştırabilir.
Root erişimi, bazen Apple iOS işletim sistemini çalıştıran jailbreak yapılmış cihazlarla karıştırılır. Ancak, bunlar farklı kavramlardır. Jailbreak, çeşitli Apple kısıtlamalarından kurtulmak için yapılan bir işlemdir. Bu kısıtlamalar arasında işletim sisteminin değiştirilmesi (kilitli önyüklemeden dolayı mecburidir), resmi olarak onaylanmamış (App Store'da bulunmayan) uygulamaların yan yükleme yoluyla yüklenmesi ve kullanıcıya yönetici düzeyinde artırılmış yetkilerin (root yetkilerinin) verilmesi bulunur. Bunun aksine HTC, Sony, OnePlus, Asus, Xiaomi ve Google gibi birçok firma, cihazların kilidini açma ve işletim sistemini tamamen değiştirme olanağını açıkça sağlar.[1][2][3][4] Benzer şekilde, uygulamaların dışarıdan (uygulama mağazaları dışından) yüklenmesine kök izinleri olmayan Android cihazlarda genellikle izin verilir. iOS jailbreak işleminin kullanıcılara yönetici ayrıcalıkları verme yönü, Android rootlamasıyla doğrudan ilişkilidir.
Rootlama , SIM kilidinin açılması ve önyükleyicinin kilidinin açılmasından farklıdır. İlki, telefondaki SIM kart kilidinin kaldırılmasına izin verirken ikincisi, telefonun önyükleme bölümünün yeniden yazılmasına (örneğin, işletim sistemini kurmak veya değiştirmek için) izin verir.[5]