Afrika-Xitoy iqtisodiy aloqalari
From Wikipedia, the free encyclopedia
Umumiy Afrika-Xitoy munosabatlarining bir qismi boʻlgan Xitoy va Afrika oʻrtasidagi iqtisodiy munosabatlar 7-asrda boshlangan va hozirgi kungacha davom etmoqda. Hozirgi vaqtda Xitoy oʻz isteʼmoli uchun resurslar qidirmoqda, Afrika davlatlari esa oʻz infratuzilmasini rivojlantirish uchun mablagʻ qidirmoqda.
Afrikaning tabiiy resurslarga boy mamlakatlariga koʻpincha imtiyozli kredit bilan birga olib boriladigan yirik loyihalar taklif etiladi. Xitoy odatda yoʻllar va temir yoʻllar, toʻgʻonlar, portlar va aeroportlar kabi infratuzilma qurilishini moliyalashtiradi. Baʼzan Xitoy davlat firmalari neft kabi foydali qazilmalar yoki uglevodorodlarga kirish evaziga Afrika mamlakatlarida keng koʻlamli infratuzilma quradilar. Infratuzilma uchun resurs shartnomalarida Afrika mamlakatlari ushbu minerallar va uglevodorodlardan Xitoy firmalari tomonidan qurilgan infratuzilma uchun haq toʻlash usuli sifatida bevosita foydalanadilar. Oʻzaro munosabatlar asosan diplomatiya va savdo yoʻli bilan olib borilgan boʻlsa-da, qurol va boshqa jihozlar bilan taʼminlash orqali harbiy yordam ham asosiy komponent hisoblanadi. Afrikaga diplomatik va iqtisodiy shoshilishda AQSh, Fransiya va Buyuk Britaniya Xitoyning asosiy raqobatchilaridir. Xitoy 2009 yilda AQShni ortda qoldirib, Afrikaning eng yirik savdo sherigiga aylandi. Xitoy va qitʼaning 40 ta davlati o‘rtasida ikki tomonlama savdo shartnomalari imzolangan. 2000-yilda Xitoyning Afrikadagi savdosi 10 milliard dollarni tashkil etgan boʻlsa, 2014-yilga kelib u 220 milliard dollarga oʻsdi.[1]