Falastin ayollari
From Wikipedia, the free encyclopedia
Falastinlik ayollar uzoq vaqt davomida Falastinda, shuningdek, Iordaniya, Suriya va Livanda qarshilik koʻrsatish harakatlarida ishtirok etishgan. Ular koʻplab ayollar millatchi tashkilotlarini, jumladan, Gʻarbiy Sohil va Gʻazoda Falastin Ayollar harakati qoʻmitalari federatsiyasini tuzdilar.[1]
Biroq, ota-onalarning qarashlari oʻzgarganiga qaramay, Falastindagi zamonaviy ayollar siyosiy kelishmovchilik, Isroil ishgʻoli va umuman „Falastin jamiyati tomonidan toʻliq huquq va himoyaning yoʻqligi“ tufayli qiyinchiliklarni boshdan kechirayotgani xabar qilinadi.[2]
Falastin ayollarining rolini belgilovchi asosiy omillardan biri bu oilaning nuklear birlik, oʻtish davri yoki hamula birligi boʻlishi mumkin boʻlgan tuzilishidir (hamula „kengaytirilgan oila“ degan maʼnoni anglatadi, Falastin jamiyatida eng keng tarqalgan oila tuzilishi). Falastindagi ayollar huquqlariga sezilarli taʼsirlar orasida patriarxal anʼana va musulmon falastinliklar orasida Qur’on taʼlimotlari yoki falastinlik nasroniylar orasida Injil taʼlimotlarini aytishimiz mumkin. Boshqa tomondan, falastinlik ayollardan oila uchun daromad olishlari kutilmagan, ammo ayollar Falastin jamiyatidagi ayollarning odatiy rollariga moslashishi kutilgan edi. Biroq, ayollar anʼanaviy ravishda har jihatdan erkaklar bilan tengdir.
Biroq, 1970-yillarning oʻrtalaridan boshlab ota-onalarning falastinlik qizlarini oʻqitishga boʻlgan munosabati asta-sekin oʻzgardi. 1970-yillarning oʻrtalaridan boshlab bir qancha falastinlik ayollar faqat oʻrta maktabda taʼlim olishdan tashqari universitetlarda taʼlim olishdi. Ota-onalar munosabatining oʻzgarishiga „mehnat bozorida ayollarga boʻlgan talabning ortishi“, Gʻarbiy Sohil hududidagi iqtisodiy holatining oʻzgarishi, ota-onalarning „iqtisodiy manfaatlari“ va yaxshi maʼlumotli boʻlishi gʻoyasi sabab boʻldi. Falastinlik ayol „nikoh bozori“da yaxshiroq joy va imkoniyatga ega. Bundan tashqari, turmushga chiqmagan qiz oʻzini va ota-onasini moddiy jihatdan taʼminlashi mumkin.[3]
2011-yilda Falastin Markaziy Statistika Byurosi tomonidan olib borilgan soʻrov shuni koʻrsatdiki, Gʻazodagi turmush qurgan ayollarning 35 foizi oldingi 1yil davomida eri tomonidan jismoniy zoʻravonlikka uchragan va turmushga chiqmagan ayollarning 40 foizi oila aʼzolari tomonidan jismoniy zoʻravonlikka uchragan.[4] 2013-yilda Hamos hukmdorlari ayollarga, jumladan, Gʻazodagi falastinlik ayollarga yugurish musobaqasida qatnashishni taqiqlaganidan keyin UNRWA Gʻazodagi yillik marafonini bekor qilgan edi.[5]