Chỉ số tự do báo chí
From Wikipedia, the free encyclopedia
(Xem thêm Báo cáo hàng năm về Tự do báo chí của Freedom House)
Chỉ số tự do báo chí (tiếng Anh: Press Freedom Index) là một bảng xếp hạng về độ tự do báo chí ở gần như tất cả các nước trên toàn thế giới được đưa ra bởi tổ chức phi chính phủ Phóng viên không biên giới dựa trên các đánh giá của tổ chức này bằng những hồ sơ về tự do báo chí của các nước vào năm trước đó. Nó phản ánh mức độ tự do mà các nhà báo, các tổ chức tin tức và cộng đồng mạng và nhận được tại mỗi quốc gia, và những nỗ lực của chính quyền phải tôn trọng và đảm bảo cho sự tôn trọng đối với sự tự do này. Phóng viên không biên giới còn lưu ý rằng, chỉ số dưới đây chỉ đề cập đến sự tự do của báo chí chứ không đánh giá chất lượng của báo chí cũng như không đề cập tới hành vi vi phạm quyền con người nói chung.
Chỉ số tự do báo chí được tập hợp từ đánh giá 7 thông số thành phần: 1. Tính đa nguyên của báo chí (mức độ các quan điểm khác nhau có thể thể hiện trên truyền thông); 2. Tính độc lập của truyền thông (mức độ truyền thông có thể vận hành độc lập khỏi các ảnh hưởng và quyền lực về chính trị, tôn giáo và doanh nghiệp); 3. Môi trường hoạt động của báo chí và mức độ tự kiểm duyệt; 4. Khuôn khổ pháp lý; 5. Tính minh bạch (mức độ minh bạch của các tổ chức báo chí và quá trình thủ tục ảnh hưởng lên việc sản xuất tin tức và thông tin) và 6. Cơ sở hạ tầng cho báo chí -truyền thông. 6 thông số này được gộp lại và tính cùng thông số thứ 7. Bạo lực với nhà báo.
Các thông số này được thu thập qua một bảng hỏi gửi đến các đối tác của Tổ chức Phóng viên Không biên giới, gồm 18 tổ chức phi chính phủ giám sát tự do biểu đạt ở 5 lục địa, 150 nhà báo hoạt động khắp nơi trên thế giới cùng với các nhà báo, nhà nghiên cứu, luật gia và các nhà hoạt động nhân quyền.[2]
Dựa trên dữ liệu thu thập được, các thông số này được tính điểm trên thang 100 và kết hợp với các thông tin khác cho ra số điểm của mỗi nước trong báo cáo cuối cùng. Một số nước không được đánh giá do thiếu dữ liệu tin cậy được. Do các câu hỏi và cách tính có sự thay đổi theo năm nên số điểm hàng năm có giá trị so sánh giữa các nước trong một năm. Để theo dõi sự thay đổi của một nước thì nên theo dõi xếp hạng của nước đó có thay đổi theo năm không, thay vì so sánh số điểm theo năm.