زمینلرزه ۲۰۲۳ ترکیه–سوریه
زمینلرزهای به بزرگی ۷/۸ ریشتر / From Wikipedia, the free encyclopedia
در ۶ فوریه ۲۰۲۳ (۱۷ بهمن ۱۴۰۱)، در ساعت ۰۴:۱۷ به وقت ترکیه (۱:۱۷ گرینویچ)، زمینلرزهای سهمگین و فاجعهآمیز به بزرگی ۷٫۸ ریشتر مرکز و جنوب ترکیه و شمال و غرب سوریه را به مدت ۷۵ ثانیه لرزاند و خسارتهای گستردهای به جای گذاشت. در این زلزله، مجموعا" از دو کشور بیش از ۵۹٬۰۰۰ نفر کشته و ۱۲۱٬۷۰۴ نفر زخمی شدند.[1][2] زمینلرزه در ۳۴ کیلومتری غرب، شهر غازی عینتاب و در عمق ۱۷٫۹ کیلومتری زمین روی داد که با مقیاس شدت مرکالی اصلاحشده IX (شدید و وحشتآور) بود. همچنین زمینلرزهای دیگر ۹ ساعت بعد در جهت بین شمال و شمال شرقی استان قهرمان مرعش با شدت ۷٫۵ ریشتر و در فاصله ۱۰۵ کیلومتری کانون زلزلهٔ اول و به مدت ۴۵ ثانیه رخ داد. زلزله ۲۰۲۳ ترکیه-سوریه؛ قویترین زمینلرزه در عصر معاصر در این منطقه، بعد از زمینلرزه ۱۹۳۹ ارزنجان رتبهبندی شدهاست.[3] این زلزله پس از زلزله ۱۶۶۸ آناتولی شمالی، شدیدترین زمینلرزه تاریخ ترکیه بهشمار میرود.[4] زمینلرزه ۲۰۲۳ ترکیه-سوریه، مرگبارترین زلزله در ترکیه از زمان زمینلرزه ۱۲۶۸ کیلیکیه و در سوریه از زمان زمینلرزه ۱۸۲۲ حلب بودهاست. این زلزله همچنین بزرگترین زمینلرزه در منطقه آناتولی از ۲۰۰۰ سال پیش تاکنون میباشد. این زمینلرزه یکی از سهمگینترین و مهلکترین زمینلرزههایی است که تاکنون در منطقه شام روی دادهاست و مرگبارترین زمینلرزهٔ جهان از زمینلرزه ۲۰۱۰ هائیتی بهشمار میرود.[5][6] آسیبهای ساختاری این زلزله تا شعاع فاصله کشورهای فلسطین، اسرائیل، مصر و قبرس و همچنین تا سواحل دریای سیاه در شمال خاک ترکیه نیز گسترده بودهاست.[7]
زمان (یوتیسی) | ۶ فوریه ۲۰۲۳، ۰۱:۱۷:۳۵ |
---|---|
رویداد ISC | ۶۲۵۶۱۳۰۳۳ |
USGS-ANSS | کامکت |
کامکت | |
تاریخ محلی | ۶ فوریه ۲۰۲۳ (۲۰۲۳-02-۰۶) |
زمان محلی | ۰۴:۱۷ به وقت ترکیه (UTC+3) |
۰۱:۱۷ به وقت گرینویچ (UTC+۳) | |
مدت استمرار | ۷۵ ثانیه |
بزرگی | ۷٫۸ Mww |
۷٫۵ Mww | |
عمق | ۱۷٫۹ کیلومتر (۱۱ مایل) ۱۰٫۰ کیلومتر (۶ مایل) |
مرکز سطحی | ۳۷٫۱۷۴°شمالی ۳۷٫۰۳۲°شرقی / 37.174; 37.032 |
نوع | گسل |
نواحی تحت تأثیر | ترکیه، سوریه |
بیشینه شدت | XI (واقعاً بسیار شدید!) |
پسلرزهها | بیش از ۲۱۰۰ ۱۳ بار با قدرت Mw۵٫۰ یا بزرگتر قویترین: Mw ۶٫۷ در ۰۱:۲۸ (UTC)، ۶ فوریه ۲۰۲۳ |
تلفات | ۵۹٬۲۵۹ کشته و ۱۲۱٬۷۰۴ زخمی و ۲۹۷ مفقود |
زلزله ۲۰۲۳ ترکیه-سوریه؛ چهارمین زمینلرزه پرهزینه ثبت شده در تاریخ این حوادث بوده و ۸۴٫۱ میلیارد دلار خسارت وارد کردهاست.[8][9][10] این زلزله همچنین مرگبارترین حادثه طبیعی در تاریخ مدرن ترکیه بودهاست.[11]
زمینلرزه ۲۰۲۳ ترکیه-سوریه، بیش از ۱۳٬۰۰۰ پسلرزه داشت، پس لرزههای فراوان به همراه یک زمینلرزه ۷٫۵ ریشتری و قدرتمند که ۹ ساعت پس از زلزله ۷٫۸ ریشتری ساعت ۴:۱۷ بامداد و در ساعت ۱۳:۳۰ بعد از ظهر در ۱۰۵ کیلومتری کانون زلزله اول روی داد و به مدت ۴۵ ثانیه مناطق اطراف را به لرزه درآورد بر وسعت خسارات و خرابیها افزود. یک طوفان سهمگین زمستانی تلاشهای نجات را با مشکل مواجه کرد، برف بر روی خرابهها ریخت و دما را به شدت کاست. به دلیل دمای زیر صفر درجه در این منطقه، بازماندگان، به ویژه آنهایی که زیر آوار گیر افتادند و در معرض خطر سرمازدگی قرار گرفتند.[12][13][14]
این زلزله، صدمات و خسارات گستردهای در منطقه ای به مساحت حدود ۳۵۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع که شامل ۴۴ درصد از مساحت ترکیه و همچنین (حدود دوازده برابر مساحت بلژیک) میباشد وارد کرد.[15] تخمین زده شدهاست که ۱۴ میلیون نفر در ۱۱ استان ترکیه، معادل ۱۶ درصد از جمعیت ترکیه، به همراه چهار استان در سوریه تحت تأثیر این زمینلرزه قرار گرفتند. همچنین بیش از ۲۱۴ هزار بنا و ساختمان در مناطق زلزلهزده بهطور کامل فرو ریخت فهرست استانهای خسارت دیده از زلزله به این قرار میباشد. قهرمان مرعش، غازیانتپ، شانلیاورفه، دیاربکر، آدانا، آدیامان، عثمانیه، ختای، کیلیس، مالاتیا و الازیغ.[16] کارشناسان سازمان ملل متحد برآورد کردند که حدود ۱٫۵ میلیون نفر در این سانحه بی خانمان شدهاند.[17]