Serie A
hoogste divisie van het voetbal in Italië / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
De Serie A (voluit Lega Calcio Serie A TIM) is de hoogste afdeling in het Italiaanse betaald voetbal. Tot op heden wist 28 keer een club uit de Serie A de finale van de UEFA Champions League (de hoogste trofee binnen het Europese internationale clubvoetbal) te bereiken, waarin er twaalfmaal werd gewonnen. Anno 2022 staat de competitie gerangschikt op de derde plaats van de UEFA-ranglijst voor Europese competities, gebaseerd op de prestaties van Italiaanse clubs in de UEFA Champions League, UEFA Europa League en UEFA Europa Conference League.[1] In 2021 werd de competitie door de IFFHS uitgeroepen tot nummer drie van sterkste nationale competities ter wereld en de tweede sterkste van Europa.[2]
Serie A | ||||
---|---|---|---|---|
Land | Italië | |||
Bond | FIGC | |||
Opgericht | 6 oktober 1929 | |||
Systeem | Competitie | |||
Degradatie naar | Serie B | |||
Internationale kwalificatie |
UEFA Champions League UEFA Europa League UEFA Europa Conference League | |||
Aantal teams | 20 | |||
Huidige kampioen | SSC Napoli (2022/23) | |||
Recordkampioen | Juventus (36) | |||
Website | Legaseriea.it | |||
Huidig seizoen | Serie A 2023/24 | |||
Laatst bijgewerkt op: 04-5-2023 | ||||
|
Club |
Stadion | Eindklassering 2022/23 |
---|---|---|
Atalanta Bergamo | Stadio Atleti Azzurri d'Italia | 5e plaats |
Bologna FC | Stadio Renato Dall'Ara | 9e plaats |
Cagliari Calcio | Sardegna Arena | 5e plaats (Serie B) |
Empoli FC | Stadio Carlo Castellani | 14 plaats |
ACF Fiorentina | Stadio Artemio Franchi | 8e plaats |
Frosinone Calcio | Stadio Benito Stirpe | 1e plaats (Serie B) |
Genoa CFC | Stadio Luigi Ferraris | 2e plaats (Serie B) |
Hellas Verona | Stadio Marc'Antonio Bentegodi | 17e plaats |
Internazionale | Stadio Giuseppe Meazza | 3e plaats |
Juventus FC | Juventus Stadium | 7e plaats |
SS Lazio | Stadio Olimpico | 2e plaats |
US Lecce | Stadio Via del Mare | 16e plaats |
AC Milan | San Siro | 4e plaats |
AC Monza | Brianteo | 11e plaats |
SSC Napoli | Stadio Diego Armando Maradona | 1e plaats |
AS Roma | Stadio Olimpico | 6e plaats |
US Salernitana | Stadio Arechi | 15e plaats |
US Sassuolo | Mapei Stadium | 13e plaats |
Torino FC | Stadio Olimpico Grande Torino | 10e plaats |
Udinese | Stadio Friuli | 12e plaats |
De winnaar krijgt het recht om het volgende seizoen met de scudetto (schildje), met de Italiaanse vlag, op het shirt te spelen. Enkele clubs hebben het gebruik aangenomen om per tiental kampioenschappen een gouden ster aan hun logo toe te voegen. Zodoende hebben AC Milan en Internazionale allebei 1 ster voor 19 scudetti en Juventus 3 sterren voor 34 schildjes.
De Serie A bestaat sinds het seizoen 1929-1930. Dit was het eerste seizoen met een enkele nationale professionele hoofdcompetitie. Hiervoor was er de Prima Categoria, die met regionale groepen en eindrondes werkte. Alleen in de seizoenen 1943/44 en 1944/45 werd de competitie vanwege de oorlog stilgelegd en werd er verder gevoetbald in regionale competities. In seizoen 1948/49 werd de scudetto toegekend aan Torino FC na een vliegtuigramp vlak voor het eind van de competitie, waarbij het gehele team van Torino omkwam. Er spelen 20 teams in de Serie A, die een complete competitie spelen. Aan het eind van het seizoen degraderen de drie laagst geklasseerde teams. De degradanten worden vervangen door de nummers 1, 2 en de winnaar van de play-offs van de Serie B.
Heel opvallend is ook de geografische verdeling van clubs in de Serie A. Tot voor kort speelden er bijna geen clubs uit de Mezzogiorno (ongeveer de zuidelijke helft van het land) in de Serie A.
Met enige regelmaat worden teams failliet verklaard, omdat ze financiën niet op orde hebben. De heropgerichte club, die dan onder de oude naam verdergaat, moest het volgende seizoen vanaf de hoogste amateursdivisie (Serie D) beginnen. Sinds het seizoen 2005/06 is er een nieuwe wet geïntroduceerd ("Lodo Petrucci") waardoor clubs met een belangrijke geschiedenis die in de laatste vijf jaar niet van deze regel gebruikgemaakt hebben, de mogelijkheid krijgen om vanaf de eerste lagere divisie (Serie B) te spelen. Voor aanvang van het seizoen 2005/06 werden de net gepromoveerde clubs Torino FC en Perugia Calcio niet tot de Serie A toegelaten vanwege de hierboven besproken financiële problemen.
In 2006 raakte de Serie A in het grootste schandaal uit haar geschiedenis. Duidelijk werd dat er een heel systeem bestond, waarin het aanstellen van scheidsrechters werd gemanipuleerd door verschillende hoofden van clubs. Spil in dit verband was de Turijnse voetbalclub Juventus, die door dit schandaal de titels gewonnen in 2005 en 2006 heeft verloren.
Als gevolg van dit schandaal zijn er tegen vier clubs degradatiestraffen geëist. De uitspraak kwam er op 14 juli en was milder dan de eis, maar nog altijd zwaar. Juventus, Lazio Roma en AC Fiorentina zijn gedegradeerd naar de Serie B, de eis was dat Juventus naar de Serie C moest. AC Milan blijft in de Serie A. Dieptepunt lijkt toch wel het verlies van de laatste 2 landstitels voor Juventus alsmede het starten met een achterstand van 30 punten in de Serie B. Tevens mag Juventus niet meedoen aan de Champions League dit seizoen. Fiorentina begint met 12 punten achterstand aan de competitie in de Serie B (ook gedegradeerd dus) en ook voor Fiorentina is er geen Europees voetbal dit seizoen. Ook Lazio Roma ontkomt niet aan degradatie en komt uit in de Serie B, men begint bij Lazio met 7 punten achterstand aan de competitie en ook hierbij zal er geen Europees voetbal zijn.
AC Milan blijft in de Serie A, maar mag geen Europees voetbal spelen en begint met een achterstand van 15 punten aan het nieuwe seizoen.
Na het succesvolle beroep op de uitspraken van de Italiaanse bond werd besloten om AC Milan toch Europees voetbal te laten spelen, ze komen daardoor uit in de Voorronde Champions League en beginnen met een achterstand van 8 punten. Door het beroep mogen ook Lazio en Fiorentina in de Serie A blijven met respectievelijk 11 en 19 strafpunten. Juventus moet in de Serie B blijven maar moet met slechts 17 strafpunten aan het seizoen beginnen. Enkele weken later werd ook Reggina beschuldigd, de club blijft in de Serie A maar moet met 15 punten achterstand beginnen. Ook Arezzo (uit de Serie B) was bij dit schandaal betrokken, en moest met 6 punten in mindering beginnen in de Serie B.
De schuingedrukte titels van 2005 en 2006 waren eerst voor Juventus, maar deze zijn afgepakt door het omkoopschandaal. De titel van 2006 ging naar Internazionale, de titel van 2005 werd niet opnieuw toegekend.
Club | Stad | Titels | Seizoenen (1898-2022) |
---|---|---|---|
Juventus | Turijn | 36 | 1905, 1926, 1931, 1932, 1933, 1934, 1935, 1950, 1952, 1958, 1960, 1961, 1967, 1972, 1973, 1975, 1977, 1978, 1981, 1982, 1984, 1986, 1995, 1997, 1998, 2002, 2003, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020 |
Internazionale | Milaan | 19 | 1910, 1920, 1930, 1938, 1940, 1953, 1954, 1963, 1965, 1966, 1971, 1980, 1989, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2021 |
AC Milan | Milaan | 19 | 1901, 1907, 1908, 1951, 1955, 1957, 1959, 1962, 1968, 1979, 1988, 1992, 1993, 1994, 1996, 1999, 2004, 2011, 2022 |
Genoa CFC | Genua | 9 | 1898, 1899, 1900, 1902, 1903, 1904, 1915, 1923, 1924 |
Torino | Turijn | 7 | 1928, 1943, 1946, 1947, 1948, 1949, 1976 |
Bologna | Bologna | 7 | 1925, 1929, 1936, 1937, 1939, 1941, 1964 |
Pro Vercelli | Vercelli | 7 | 1908, 1909, 1911, 1912, 1913, 1921, 1922 |
Napoli | Napels | 3 | 1987, 1990, 2023 |
AS Roma | Rome | 3 | 1942, 1983, 2001 |
Fiorentina | Florence | 2 | 1956, 1969 |
Lazio | Rome | 2 | 1974, 2000 |
Hellas Verona | Verona | 1 | 1985 |
Cagliari | Cagliari | 1 | 1970 |
Sampdoria | Genua | 1 | 1991 |
Casale | Casale Monferrato | 1 | 1915 |
US Novese | Novi Ligure | 1 | 1922 |
Opmerking: Campionato Alta Italia 1944 niet inbegrepen; dit oorlogskampioenschap, dat door Spezia Calcio gewonnen is, werd pas in 2002 officieel erkend.