Gwary zachodniopomorskie
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Gwary zachodniopomorskie – etnolekt, którym posługiwano się przypuszczalnie do końca XVII wieku na Pomorzu Zachodnim i części Pomorza Gdańskiego[1]. Od wschodu gwary zachodniopomorskie sąsiadowały z gwarami kaszubskimi, a od zachodu z połabskimi i były spoiwem pomiędzy nimi (kontinuum dialektalne).
Ten artykuł dotyczy etnolektu słowiańskiego. Zobacz też: gwara zachodniopomorska języka dolnoniemieckiego. |
Wraz z kaszubszczyzną gwary zachodniopomorskie tworzyły słowiański etnolekt pomorski traktowany przez uczonych jak odrębny język słowiański – język pomorski[2].
O gwarach zachodniopomorskich niewiele wiadomo. Nie sporządzano dokumentów pisanych, nigdy na ich bazie nie powstał język literacki. Etnolekt zachodniopomorski podzielił dokładnie ten sam los co język połabski – na przestrzeni wieków (do ok. 1660 roku), pomorszczyzna zachodnia zmniejszała swój zasięg na rzecz języka dolnosaksońskiego. W związku z tym na miejscu słowiańskich gwar zachodniopomorskich pojawił się nowo powstały język germański – etnolekt wschodniodolnoniemiecki. Jednakże gwary zachodniopomorskie w przeciwieństwie do dwóch pozostałych dużych języków, które zostały zniszczone w wyniku germanizacji i zastąpione przez wschodniodolnoniemiecki – pruskiego i połabskiego, choć same nie przetrwały, zostawiły po sobie dużo śladów w nowym języku. Germańska gwara zachodniopomorska posiada szeroki wachlarz słowiańskiego słownictwa (pomeranizmów), które zaczerpnęła w trakcie asymilacji języka Pomorzan.