Mgławica Guma
pozostałość po supernowej / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Mgławica Guma?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Mgławica Guma (Gum 12) – jedna z największych mgławic dyfuzyjnych, rozciągająca się na obszarze gwiazdozbiorów Żagla i Rufy, w samym centrum historycznej konstelacji Okrętu Argo. Jest ona pozostałością po dawnej supernowej, która eksplodowała od 0,9[1] do 2,6 mln lat temu[2].
Mgławica Guma (czerwony pierścień) na tle Drogi Mlecznej, z Wielkim Obłokiem Magellana widocznym w prawym dolnym rogu. Najjaśniejsza gwiazda na zdjęciu to Kanopus. | |||
Odkrywca | |||
---|---|---|---|
Data odkrycia |
1952 | ||
Dane obserwacyjne (J2000) | |||
Gwiazdozbiór | |||
Typ | |||
Rektascensja |
08h 00m | ||
Deklinacja |
–43° 00′ | ||
Odległość | |||
Rozmiary kątowe |
36°[1] | ||
Charakterystyka fizyczna | |||
Wymiary |
∅ 809 ly (248 pc)[1] | ||
Szacowany wiek | |||
Alternatywne oznaczenia | |||
Gum 12 | |||
|
Mgławicę tę jonizują jasne, widoczne gołym okiem gwiazdy Naos (ζ Puppis) i Regor (γ2 Velorum). Obie znajdują się w odległości ok. 1100 lat świetlnych od Słońca[3], pierwsza z nich w pobliżu bliższego Słońcu skraju mgławicy, a druga bliżej środka Gum 12. W południowo-wschodniej części mgławicy zawiera się znacznie młodsza i lepiej widoczna pozostałość po supernowej Żagla, w której tle znajduje się inna pozostałość po supernowej, Puppis A, położona daleko za mgławicą Guma[4].
Mgławica Guma to jedna z największych mgławic znanych w Drodze Mlecznej. Jej badanie dostarcza wiadomości o ekspansji bąbli materii, tworzonych przez wybuchy supernowych w środowisku galaktycznych ramion spiralnych oraz oddziaływania między nimi a sąsiednimi obłokami molekularnymi; na krawędziach mgławicy zaobserwowana została ograniczona aktywność gwiazdotwórcza, zlokalizowana w niewielkich ciemnych mgławicach. Z niektórymi z tych tzw. globul kometarnych związane są obiekty Herbiga-Haro, w tym HH 46/47[5].