Omega Centauri
gromada kulista / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Omega Centauri?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Omega Centauri (również NGC 5139 lub ESO 270-SC11) – gromada kulista znajdująca się w gwiazdozbiorze Centaura w odległości około 16 tys. lat świetlnych od Słońca[2].
Gromada kulista Omega Centauri (ESO) | |||
Odkrywca | |||
---|---|---|---|
Data odkrycia |
1677 | ||
Dane obserwacyjne (J2000) | |||
Gwiazdozbiór | |||
Typ |
kulista, VIII | ||
Rektascensja |
13h 26m 47,24s[1] | ||
Deklinacja |
–47° 28′ 46,5″[1] | ||
Odległość | |||
Jasność obserwowana | |||
Rozmiar kątowy |
36,3'[1] | ||
Charakterystyka fizyczna | |||
Wymiary |
ok. 170 ly | ||
Liczba gwiazd |
ok. 10 mln | ||
Alternatywne oznaczenia | |||
ω Centauri, NGC 5139, GCL 24, ESO 270-SC11 | |||
|
W starożytności została zaliczona do gwiazd. Ptolemeusz wspominał o niej jako o gwieździe ok. 130 r. n.e. W konsekwencji ok. 1600 roku została oznaczona grecką literą przez Bayera jak gwiazda. Jej niegwiazdowa natura została rozpoznana w 1677 roku przez Edmonda Halleya[1].
Omega Centauri jest jedną z najbliższych nam gromad kulistych. Jest równocześnie największą i najjaśniejszą spośród około 200 znanych gromad kulistych znajdujących się w halo Drogi Mlecznej. Na niebie zajmuje obszar większy niż Księżyc w pełni. Rozciąga się na obszarze ok. 170 lat świetlnych i zawiera około 10 milionów gwiazd.
Choć większość gromad składa się z gwiazd w zbliżonym wieku i o tym samym składzie chemicznym, to Omega Centauri wykazuje obecność różnych populacji gwiazd z szerokim zakresem wieku i obfitości pierwiastków chemicznych[3]. Wiek gromady szacuje się na 12 miliardów lat.
Na podstawie obserwacji prowadzonych przy pomocy Kosmicznego Teleskopu Hubble’a oraz Obserwatorium Gemini ocenia się, że w centrum gromady znajduje się czarna dziura o masie ponad 40 tysięcy mas Słońca. O obecności czarnej dziury świadczy zaskakująco szybki ruch gwiazd znajdujących się w centrum. Dotychczas w gromadach kulistych czarną dziurę odkryto tylko w gromadzie G1 należącej do sąsiedniej galaktyki Andromedy.
Istnieją przypuszczenia, że Omega Centauri jest tak naprawdę pozostałością jądra galaktyki karłowatej, która została wchłonięta przez Drogę Mleczną[3].