Proklamacja Emancypacji
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Proklamacja Emancypacji (ang. Emancipation Proclamation) to akt prawny wydany 22 września 1862 roku przez prezydenta Stanów Zjednoczonych Abrahama Lincolna znoszący niewolnictwo na obszarach Skonfederowanych Stanów Ameryki.
Proklamacja nie była ustawą ustanowioną przez Kongres Stanów Zjednoczonych, lecz dekretem prezydenckim. Weszła w życie 1 stycznia 1863 roku i swoim zasięgiem obejmowała wyłącznie obszar Skonfederowanych Stanów Ameryki. Po wojnie secesyjnej niewolnictwo zostało zniesione w większości stanów, jednak w niektórych stanach (np. Delaware czy Kentucky) pozostało legalne.
Praca nad projektem trwała od lipca. Na wieść o zwycięstwie pod Antietam Lincoln podpisał Proklamację 22 września po naradzie z członkami Gabinetu. Proklamacja została ogłoszona w prasie następnego dnia (23 września), Lincoln zaznaczył w niej na wstępie, że wydaje ją jako naczelny dowódca armii i marynarki wojennej. Chodziło mu o podkreślenie, że Proklamacja została wydana na mocy prerogatyw wojennych, jakie przysługują prezydentowi. Podstawowy jej ustęp głosił: „Od dnia 1 stycznia Roku Pańskiego 1863 wszystkie osoby pozostające w niewoli w jakimkolwiek stanie, [...] którego ludność będzie wówczas trwała w rebelii przeciwko Stanom Zjednoczonym, zostaną odtąd na zawsze wolne i organy wykonawcze Stanów Zjednoczonych wraz z ich władzą wojskową i marynarką wojenną będą uznawały i strzegły wolności tych osób[1] Gdyby w ciągu 100 dni, od chwili wydania tego dokumentu, Konfederaci złożyli broń, to wówczas właściciele niewolników mogliby uzyskać odszkodowania. Konfederacja nie poddała się w wyznaczonym terminie, co oznaczało z dniem 1 stycznia 1863 r. wejście w życie emancypacji bez odszkodowań, o czym mówiła druga Proklamacja z tegoż dnia[2].