Turki
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Turki, turki wielkanocne – wielkanocny zwyczaj ludowy związany ze strażą przy Grobie Pańskim znany w regonach Kaliskim, Podkrapackim, na Mazowszu Płockim (Góra)[1][2] i w okolicach Koziegłów (Koziegłówki, Winowno, Lgota-Mokrzesz)[3].
Według legendy funkcjonująca w tych regionach nazwa straży grobowych wywodzi się z czasów odsieczy wiedeńskiej. Powracający z wojny chłopi ubrani byli w zdobyczne stroje tureckie i przybywali do rodzinnych wsi w Wielki Piątek, Wielką Sobotę lub Wielką Niedzielę, udając się bezpośrednio do kościoła i zaciągając wartę przy Grobie Pańskim[4].
Zwyczaj ten przetrwał do dnia dzisiejszego, szczególnie uroczyście obchodzony jest w województwie podkarpackim – w Woli Rzeczyckiej oraz w Radomyślu nad Sanem. Pomimo drobnych różnic, w większości wsi przebieg obchodów wyglądają podobnie. Rozpoczyna je straż w strojach żałobnych przy grobie Chrystusa, która trwa przez cały Wielki Piątek aż do rezurekcji. W Wielką Niedzielę odbywa się defilada (często z orkiestrą dętą), połączona z pokazem musztry. „Turki” przybierają wtedy mundury ozdobione szarfami, pomponami lub kwiatami. Po uroczystym przemarszu uczestnicy defilady obchodzą wszystkie domostwa i składają gospodarzom wielkanocne życzenia[5].