Islam
From Wikipedia, the free encyclopedia
L’islam (lingua araba إسلام / islām, ‹sutmissiun cun sa sacrifitgar a Dieu›) è cun ca. 1,3 milliardas crettaivels[1] la segund gronda religiun dal mund (suenter il cristianissem cun ca. 2,1 milliardas crettaivels). Ils aderents da l’islam sa numnan muslims.
L’islam è ina religiun monoteistica, abrahamistica che sa distanziescha fermamain dal politeissem ed er da l’idea cristiana da l’incarnaziun e da la trinitad. L’element da cardientscha decisiv è la ductrina da tauhid, da l’unitad divina.
Il pled arab per ‹Dieu›, ‹divinitad› è ilah (إله / ilāh). La furma dal plural è aliha (آلهة / āliha)[2], enconuschent da la Schahada (vesair sutvart): Lā ilāha illa ʾllāh(u) (‹I na dat betg in Dieu auter che l’unic, tutpussant Dieu›). Il pled ‹Allah› (الله / Allāh) vala en il territori da lingua araba tant per muslims sco per cristians sco term per ‹l’(unic) Dieu›. En auters territoris vegn ‹Allah› percepì per part sco ‹Dieu dals muslims›. Quest parairi na partan muslims sezs betg, perquai che Dieu è per els surordinà a tuttas ‹chaussas› en l’univers. Uschia vegn el percepì sco independent da gruppaziuns religiusas u d’auter gener respectivamain sco il medem per tut ils umans.
L’islam n’è betg sulettamain ina religiun, mabain a medem temp in sistem da valurs giuridic-politic. Perquai n’è ina separaziun tranter religiun e stadi betg previsa en il pensar islamic. L’islam sa basa sin il Coran ch’è per ils crettaivels il pled da Dieu vardaivel. El è «impussibel d’esser imità» e «d’ina bellezza surumana»[3] e vala sco funtauna primara da la religiun islamica. Sco segunda funtauna da cardientscha valan ils pleds, las acziuns e las sancziuns (sunna) dal profet Mohammed, il «mess da Dieu e sigil dals profets».