Pokój i Rozejm Boży
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Pokój i Rozejm Boży (łac. Pax et Treuga Dei)[1] – zespół konwencji ogłoszonych przez średniowieczny Kościół rzymskokatolicki dla przeciwdziałania zbrojnej przemocy feudalnej. Pokój Boży, wprowadzony po raz pierwszy przez synod w Charroux w 989 r.[2], roztaczał ochronę nad określonymi kategoriami osób słabszych lub bezbronnych (od duchownych poprzez kobiety, dzieci i starców po chłopów, kupców i podróżnych) oraz obiektami (kościoły, klasztory, młyny, promy, domy, siedziby sądów itp. p. azyl)[3]. Rozejm Boży, dzieło katalońskiego benedyktyna Oliby, opata Ripoll i biskupa Vic, ustanowiony w 1027 na synodzie w Toluges (dziś Toulouges) w hrabstwie Roussillon (kat. Rosselló), wyznaczał natomiast ramy czasowe bezwzględnego zawieszenia broni: od środy wieczorem do poniedziałku rano, później również w całym okresie adwentu i wielkiego postu[4]. Instytucja Pokoju i Rozejmu Bożego była stosowana do końca XIII w. przez papieży i synody biskupie w celu ograniczenia wojen feudalnych[5]. W feudalnej Katalonii zgromadzenia zwoływane dla zaprzysiężenia Pokoju i Rozejmu położyły fundament pod rozwój tamtejszego średniowiecznego parlamentaryzmu.
- Od Bożego Narodzenia aż do poniedziałku po święcie Trzech Króli, i dalej od wielkiego postu aż po oktawę Zielonych Świąt, dalej wszystkie wigilie i święta, i przez trzy dni w każdym tygodniu, mianowicie od czwartku wieczora aż do świtu poniedziałku, niechaj panuje wszędzie, [tak] by nikt nie uderzył [też znieważył] nieprzyjaciela swego[potrzebny przypis].
- Kto by zabił [w tym czasie], niechaj podlega wyrokowi śmierci. Kto by zranił, niechaj straci rękę. Kto by uderzył sztyletem, jeśli jest szlachcicem, [niechaj] librę [funt srebra] położy, jeśli wolnym czy ministeriałem[6] – 11 solidów, jeśli poddanym (niechaj będzie ukarany) na skórze i włosach[potrzebny przypis].
- Każdy dom, dworzyszcze, niechaj (...) ma stały pokój. Niech nikt nie nachodzi [domu], nikt nie włamuje, nikt niechaj nie śmie w określonych terminach gwałtem (...) najeżdżać. Kto by się ośmielił, jakiegokolwiek by był pochodzenia, głową [będzie] karany [potrzebny przypis].
- Jeśliby uciekający przed nieprzyjacielem wszedł do swojej czy czyjej zagrody, niechaj będzie tam bezpieczny. Kto by dzidę za nim do zagrody wrzucił – niechaj rękę utraci[potrzebny przypis].
- Komukolwiek by zarzucono pogwałcenie tego pokoju, a on zaprzeczył, jeśli jest wolno urodzony lub wolny, [przez] 12 świadków ma się oczyścić, jeśli jest poddanym (...) [poddany będzie] próbie zimnej wody, tak że sam się ma [w wodę] rzucić[potrzebny przypis].
- Podróżnemu niechaj nikt nie odmówi gościny[potrzebny przypis].
Ten artykuł dotyczy zespołu konwencji ogłoszonych przez Kościół rzymskokatolicki w 989 roku. Zobacz też: Pokój Boży – kongres Świadków Jehowy w roku 1986. |