Чжоу (династия)
династия / From Wikipedia, the free encyclopedia
Чжоу дәүере (ҡыт. ябайл. 周朝, пиньин: Zhōu Cháo, палл.: Чжоу Чао; б. э. т. 1045 йылдан б. э. т. 249 йылға тиклем[2]) — Цзи (姬) нәҫеле династияһы хакимлыҡ итеү осорондағы Ҡытай тарихының дәүере. Цзи нәҫеле хакимлыҡ итеүсе Шан династияһын тәхеттән алып ташлай һәм Ҡытайҙа яңы династияны урынлаштыра. Ин 嬴 (Цинь дәүере) династияһы власты үҙ ҡулына алған дан һуң, Чжоу дәүере тамамлана.
Ҡыҫҡа факттар Нигеҙләү датаһы, Рәсми тел ...
Чжоу | |
Нигеҙләү датаһы | б. э. т. 1046[1] |
---|---|
Рәсми тел | древнекитайский язык[d] |
Донъя ҡитғаһы | Азия |
Дәүләт | Китайская империя[d] |
Идара итеү формаһы | монархия |
Валюта | spade money[d] һәм knife money[d] |
Алдағы | Шан (династия) |
Тәртип буйынса һуңыраҡ килеүсе | Цинь (династия) |
Алмаштырылған | Цинь (династия) |
Ғәмәлдән сыҡҡан дата | б. э. т. 256 |
Чжоу Викимилектә |
Ябырға
Ҡытай тарихы | |||
Тарихҡа тиклемге Ҡытай | |||
Өс хаким һәм биш император | |||
Ся династияһы | |||
Шан династияһы | |||
Чжоу | Көнбайыш Чжоу | ||
Көнсығыш Чжоу | Яҙҙар һәм Көҙҙәр | ||
Һуғышыусы батшалыҡтар | |||
Цинь династияһы | |||
Чу династияһы — болалы ваҡыт | |||
Хань | Көнбайыш Хань | ||
Синь: Ван Ман | |||
Көнсығыш Хань | |||
Өс батшалыҡ дәүере: | Вэй, Шу, У | ||
Көнбайыш Цзинь | |||
Ун алты вәхши дәүләт | Көнсығыш Цзинь | ||
Көньяҡ һәм төньяҡ династиялар | |||
Суй династияһы | |||
Тан династияһы | |||
Ляо |
Биш династия һәм ун батшалыҡ дәүере | ||
Сун |
Төньяҡ Сун | ||
Көнбайыш Ся |
Көньяҡ Сун | ||
Бэйян хөкүмәте | |||
Яҡынса 800 йыл дауам иткән Чжоу дәүерен тарихсылар бер нисә осорға бүлә.
- Көнбайыш Чжоу (Ҡалып:Б. э. т. 1045 — б. э. т. 770) — Чжоу йорто Урта Хуанхэ бассейны территорияһын биләгән осор.
- Көнсығыш Чжоу (б. э. т. 770 — б. э. т. 249) — Чжоу йорто әкренләп гегемонияһын юғалта барған, ә Ҡытай территорияһы айырым батшалыҡтар араһында бүленгән осор.
- 2.1 Яҙҙар һәм көҙҙәр осоро (Чуньцю осоро; б. э. т. 722 — б. э. т. 481), риүәйәттәр буйынса Конфуций мөхәррирләгән Лу батшалығы хроникаһына (чуньцю) тура килгән осор. Был ваҡытта Ҡытай территорияһында күп һанлы айырым биләмәләр булған, уларҙың бер өлөшө ҡытайҙар, ә икенсе өлөшө башҡа халыҡтар тарафынан төҙөлгән. Чжоу батшалығының хакимы (ван 王) башта реаль, тора бара номиналь була барған үҙәк властҡа эйә булған.
- 2.2 Һуғышыусы батшалыҡтар осоро (Чжаньго 战国; б. э. т. 403 — б. э. т. 249), был осорҙа Чжоу батшалығы юҡ ителгән була, ә Ҡытайҙа сәйәсәтте башҡа батшалыҡтар билдәләгән.