Υδρόθειο
From Wikipedia, the free encyclopedia
Το υδρόθειο[1] (αγγλικά ΗΠΑ hydrogen sulfide[2] και αγγλικά Ηνωμένου Βασιλείου hydrogen sulphide) είναι ανόργανη δυαδική[3] χημική ένωση με μοριακό τύπο H2S. Ανήκει στα υδροχαλκογόνα, μαζί με το νερό (H2O), το υδροσελήνιο (H2Se), το υδροτελλούριο (H2Te) και το υδρίδιο του πολωνίου (PoH2).
Υδρόθειο | |||
---|---|---|---|
Γενικά | |||
Όνομα IUPAC | Υδροσουλφίδιο | ||
Άλλες ονομασίες | Υδρόθειο Σουλφίδιο του υδρογόνου Θειάνιο Σουλφάνιο Αέριο υπονόμων Υδρομονοσουλφίδιο Διυδροσουλφίδιο Θειούχο υδρογόνο Υδρίδιο του θείου Υδροθειικό οξύ Υδροσουλφουρικό οξύ Υδροθειονικό οξύ Θειυδροξικό οξύ Θειυδρικό οξύ Σουλφυδρικό οξύ | ||
Χημικά αναγνωριστικά | |||
Χημικός τύπος | H2S | ||
Μοριακή μάζα | 34,081 ± 0,005 amu | ||
Αριθμός CAS | 7783-06-4 | ||
SMILES | S | ||
Αριθμός EINECS | 231-977-3 | ||
Αριθμός RTECS | MX1225000 | ||
Αριθμός UN | 1053 | ||
PubChem CID | 402 | ||
ChemSpider ID | 391 | ||
Δομή | |||
Διπολική ροπή | 0,97 D | ||
Μήκος δεσμού | 133,6 pm | ||
Είδος δεσμού | ομοιοπολικός σ (1s-3sp3) | ||
Πόλωση δεσμού | 3,6% (H+-S-) | ||
Γωνία δεσμού | 92,1° | ||
Μοριακή γεωμετρία | επίπεδη γωνιακή | ||
Φυσικές ιδιότητες | |||
Σημείο τήξης | -82,30 °C | ||
Σημείο βρασμού | -60.28 °C | ||
Κρίσιμη θερμοκρασία | 100,4 °C | ||
Κρίσιμη πίεση | 88,9 atm | ||
Πυκνότητα | 1,363 kg/m³ | ||
Διαλυτότητα στο νερό | 4 kg/m³ (20 °C) | ||
Δείκτης διάθλασης , nD | 1,000644 (0 °C) | ||
Τάση ατμών | 1.740 kPa (21 °C) | ||
Εμφάνιση | Άχρωμο αέριο Οσμή κλούβιου αβγού | ||
Χημικές ιδιότητες | |||
pKa | 6,8919 11,96 | ||
Ελάχιστη θερμοκρασία ανάφλεξης | -82,4 °C | ||
Σημείο αυτανάφλεξης | 232 °C | ||
Επικινδυνότητα | |||
Πολύ εύφλεκτο (F+) Πολύ τοξικό (T+) Επικίνδυνο για το περιβάλλον(N) | |||
Φράσεις κινδύνου | 12, 26, 50 | ||
Φράσεις ασφαλείας | 1/2, 9, 16, 36, 38, 45, 61 | ||
Κίνδυνοι κατά NFPA 704 | |||
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa). |
Το χημικά καθαρό υδρόθειο, στις κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος, δηλαδή σε θερμοκρασία 25°C και υπό πίεση 1 atm, είναι άχρωμο αέριο, με τη χαρακτηριστική οσμή των κλούβιων αυγών. Είναι βαρύτερο από τον αέρα, πολύ δηλητηριώδες, διαβρωτικό, εύφλεκτο και εκρηκτικό. Είναι συχνά το αποτέλεσμα της αναερόβιας βακτηριδιακής αποικοδόμησης (διαφόρων) θειούχων οργανικών ουσιών, σε έλη και αποχετεύσεις. Αυτή η διεργασία είναι συχνά γνωστή ως αναερόβια πέψη (anaerobic digestion). Το υδρόθειο βρίσκεται, επίσης, στα ηφαιστειακά αέρια, στο φυσικό αέριο και στο νερό κάποιων πηγαδιών. Είναι ακόμα παρόν σε πετρώδη άλατα τύπου αλίτη, με πιο αξιοσημείωτη περίπτωση αυτά του Μαύρου Αλατιού των Ιμαλαΐων, που είναι μια «αλατώδης οροσειρά» ("Salt Range" mountains) στο Πακιστάν, αυτή με τη μεγαλύτερη εκμετάλλευση, για τον ορυκτό πλούτο που περιέχει. Το ανθρώπινο σώμα επίσης παράγει μικρές ποσότητες υδροθείου και το χρησιμοποιεί ως χημικό μήνυμα. Διαλυμένο στο νερό, το υδρόθειο είναι γνωστό ως «υδροθειικό οξύ» ή «θειυδρικό οξύ» (hydrosulfuric acid ή sulfhydric acid), ένα ασθενές οξύ.
Ο Σουηδός χημικός Καρλ Γουΐλχελμ Σέελε (Carl Wilhelm Scheele) πιστώθηκε την ανακάλυψη του υδρόθειου, το 1777.
Το 2015, βρέθηκε ότι το υδρόθειο υπό υψηλή πίεση (150 GPa) μπορεί να γίνει υπεραγωγός στους 190 K, κατέχοντας έτσι την υψηλότερη γνωστή ως σήμερα θερμοκρασία στην οποία υφίσταται το φαινόμενο της υπεραγωγιμότητας[4].
Σημειώνεται ότι δυο πρωτεϊνικά αμινοξέα, η κυστεΐνη και η μεθειονίνη περιέχουν θείο.